Η σημερινή απονομή του βραβείου «Μελίνα Μερκούρη» στην καλύτερη νέα ηθοποιό γίνεται με πρωτοβουλία του φερώνυμου Ιδρύματος, το οποίο έχω την τιμή και την ευθύνη να εκπροσωπώ. Η απόφαση αυτή σκοπεύει στην προβολή και διατήρηση μιας τακτικής επιλογής, που φιλοδοξεί να δημιουργήσει παράδοση. Η φιλοδοξία αυτή οδήγησε στην απόφαση από φέτος το βραβείο να απονέμεται σε ιδιαίτερη εκδήλωση, που πραγματοποιείται στον θαυμαστά αναμορφωμένο ιστορικό τόπο του Εθνικού Θεάτρου, ώστε να αναδειχθεί η αξία που έχει ο σκοπός του επάθλου. Να βραβεύεται, δηλαδή, η άριστη νέα ηθοποιός και δια μέσου της διαδικασίας απονομής του βραβείου να τιμώνται όλες οι νέες ομότεχνές της, που κρίθηκαν για τις σημαντικές επιδόσεις τους. Η επιλογή αυτή έχει σταθερό σημείο αναφοράς την ηθοποιό Μελίνα Μερκούρη.
Η πολιτική και πολιτιστική δράση της Μελίνας είχε τόσο εύρος και τέτοια απήχηση, ώστε να καλύπτει την περίοδο αφιέρωσης της στην Τέχνη του Θεάτρου. Τέχνη μαγική κατά την αρχαιότατη προέλευσή της, αλλά και κατά την καθημερινή λειτουργία της, αφού ο υποκριτής «εξαίρεται» στο μυστηριακό μέσο με το οποίο ο παριστάμενος και μετέχων θεατής κοινωνεί του δράματος ή της κωμωδίας. Ο ηθοποιός οδηγεί το θεατή να αφαιρέσει τον «κάματο και την πονηρία» της τρέχουσας ζωής του και να αναζητήσει την αισθητική, γνωσιολογική και δεοντολογική ανάταση, που υπόσχεται η αμεσότητα της συμμετοχής του στη θεατρική πράξη. Σ’ αυτή την προσδοκία υψηλών πτήσεων που πρωταγωνίστησε η Μελίνα, πρωτοπορούν σήμερα νέοι άνθρωποι, με την ίδια ένθεη πίστη σ’ αυτή τη λυτρωτική ανάβαση.
Η επιλογή του καλύτερου σε κάθε περιοχή της ανθρώπινης δράσης αποτελεί τελικά απονομή δικαιοσύνης και αντιμετωπίζει πάντοτε τα ίδια προβλήματα: την επισφάλεια της αντικειμενικής αλήθειας από το ένα μέρος και την αβεβαιότητα της υποκειμενικής κρίσης από το άλλο. Τελικά κρίνεται η νομιμοποίηση του κρίνειν. Παρ’ όλα αυτά η επιλογή είναι αναπόφευκτη. Η διακινδύνευση είναι στοιχείο του πολιτισμού και της προόδου. Η δικαιολόγηση της επιλογής αναζητείται στην υπευθυνότητα και συνεπώς στην αξιοπρέπεια των κρινόντων.
Η κριτική Επιτροπή του βραβείου που θα απονεμηθεί σήμερα συντέθηκε με άξια, έμπειρα και έντιμα μέλη της θεατρικής κοινότητας, την Κυρία Μάγια Λυμπεροπούλου, ως Πρόεδρο, την Κυρία Δηώ Καγγελάρη, την Κυρία Ματίνα Καλτάκη, τον Κύριο Δημήτρη Λιγνάδη και την Κυρία Ρένη Πιττακή ως μέλη, τα οποία συγκεντρώνουν τη γενική εκτίμηση όσων διακονούν στη θεατρική δράση. Τους ευχαριστούμε για τη συμμετοχή τους, που προσδίδει φερεγγυότητα στην απόφασή τους και την καθιστά σημαντική. Η Πρόεδρος της Κυρία Μάγια Λυμπεροπούλου, η Ευρυδίκη της νεότητάς μας, θα αιτιολογήσει με την πειστικότητα του κύρους της, την τελική κρίση. Για όλους, όμως όσοι προσήλθαμε στη γιορτή αυτή του Θεάτρου, οι νέες ηθοποιοί που προκρίθηκαν είναι άξιες των ευχαριστιών μας. Η επιβράβευση των ηθοποιών αποτελεί σε κάθε περίπτωση ελάχιστη ανταπόδοση για το ανεκτίμητο δώρο που μας προσφέρουν: την κατάθεση της ψυχής τους, τον πνευματικό άθλο να μας χαρίσουν ή την εικόνα της ουτοπίας ή το πρόσωπο μιας οδυνηρής ή ιλαρής πραγματικότητας στο φως μιας αστραπής, της θεατρικής παράστασης.
Η Μελίνα τόλμησε σπουδαία έργα για τον πολιτισμό. Τη θυμόμαστε, όμως, με αγάπη και ευγνωμοσύνη και για όσα σημαντικά θησαυρίσαμε από τις θεατρικές ερμηνείες της. Ανάλογες μ’ αυτές που μας προσφέρουν με την ίδια ψυχική γενναιοδωρία οι νεώτερες άξιες συνάδελφοί της.
Σας ευχαριστώ
